Ο νέος δίσκος του Nick Cave, η επιστροφή του μετά το Skeleton Tree του 2016, είναι πράγματι πολύ ιδιαίτερος. Ήρθε σε μια τραγικά δύσκολη εποχή για τον ίδιο, αφού, ως γνωστόν, λίγο καιρό πριν, σκοτώθηκε σε δυστύχημα ο γιός του. Και ενώ το Skeleton Tree ακολούθησε το γεγονός, τα τραγούδια του είχαν γραφτεί προγενέστερα. Έτσι η πρώτη συνθετική και στιχουργική απόπειρα της «επόμενης μέρας», ήρθε τώρα. Η τρομερή αυτή απώλεια, ένα από τα πιο δύσκολα συμβάντα που μπορεί να κληθεί να αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος στον βίο του, ρίχνει βαριά σκιά πάνω στο Ghosteen και φυσικά πάνω σε όλη τη ζωή του αγαπημένου μας Nick. Όλο αυτό το πλαίσιο φυσικά, κάνει πολύ δύσκολη την προσπάθεια να αντιληφθεί κάνεις πλήρως το δίσκο, να τον κρίνει ψυχρά, αντικειμενικά και να πει “μου αρέσει” ή “δε μου αρέσει”. Μπορεί βέβαια να ακολουθήσει και την…τρίτη οδό: “Μου αρέσει μεν, αλλά…”!
“Mου αρέσει μεν, αλλά” λοιπόν. Οι πρώτες ακροάσεις έγιναν σε περίοδο που είχα μόλις γράψει την άποψη μου για τον τελευταίο δίσκο του David Berman (Purple Mountains), που μόλις τον περασμένο Αύγουστο αυτοκτόνησε! Μαυρίλα. Στην τηλεόραση λίγες στιγμές πριν το play, έπαιζαν εικόνες αηδιαστικές για το ανθρώπινο είδος (βομβαρδισμοί στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας), ενώ λίγο νωρίτερα είδα εθνική ομάδα ποδοσφαίρου να εξαναγκάζεται να χαιρετήσει στρατιωτικά (επικροτώντας τους βομβαρδισμούς). Πολύ μαυρίλα! Πολύ μαυρίλα μαζεμένη, ενώ ήδη η αγαπημένη μας Μεσόγειος έχει γίνει τάφος χιλιάδων απελπισμένων ανθρώπων. Κατράμι! Σκοτάδι παντού Nick, δε μπορώ να αντέξω κι άλλο...
Ασφαλώς και ένας καλλιτέχνης όταν γράφει δεν είναι αποκομμένος από τη ζωή (το περιβάλλον γενικώς), πόσο μάλλον από τη δική του και όσα συμβαίνουν στο άμεσο περιβάλλον του. Όταν σου συμβαίνει κάτι τόσο οδυνηρό, «οδύνη» είναι αυτό που κυριαρχεί στη σκέψη και την καρδιά σου και αυτή φυσιολογικά θα αποτυπωθεί και στο έργο σου. Όποιο και αν είναι το επάγγελμα σου, ο πόνος θα βγαίνει με τον ένα τρόπο ή τον άλλο. Όταν, δε, είσαι μουσικός, μπορείς μάλιστα αυτό να το επικοινωνείς στον κόσμο με αντίστοιχη μουσική και στίχο. Ενδεχομένως (πιθανότατα) αυτό να λειτουργεί λυτρωτικά, εκτονωτικά. Προφανώς αυτό κάνει ο Cave σε αυτό το δίσκο –καθ’ολη τη διάρκειά του (σα να ακούς το Push the Sky Away σε επανάληψη ένα πράγμα)-, ενώ και ο ίδιος δήλωσε πως το γεγονός τον έκανε να κατανοεί τον πόνο, την στεναχώρια του κόσμου με εντελώς διαφορετικό τρόπο πλέον. Στο Ghosteen Speeks ας πούμε λέει (ή πιο σωστά, μας μεταφέρει τα λόγια που “ακούει”) με σπαραγμό: “I am beside you, I am beside you look for me, look for me”. Το Ghosteen, που ανοίγει τη δεύτερη πλευρά του δίσκου (αυτή της οπτικής των γονέων, ενώ η πρώτη πλευρά περιγράφει την οπτική των παιδιών) είναι ενδεικτικό των σκέψεων και των συναισθημάτων του, κάτι σαν εξιστόρηση όσων συνέβησαν. Ρίγος προκαλούν οι στίχοι αλλά και ο τρόπος που τραγουδά: “There goes the moonlit man / Got a suitcase in his hand / He's moving on down the road / Things tend to fall apart starting with his heart / He kisses you lightly and he leaves / Leaves your sleeping body / Curled and dreaming around your smile, your smile”. Στο δε Hollywood, για άλλη μια φορά δεν δείχνει καμία διάθεση να κρύψει το σπαραγμό και την θλίψη του (με μεγαλειώδη, ειν' η αλήθεια, τρόπο) και “κλείνει” τον δίσκο λέγοντας πως θα περιμένει υπομονετικά ό,τι είναι να του φέρει η ζωή, μέχρι το τέλος του. “And I'm just waiting now, for my time to come / And I'm just waiting now, for my place in the sun / And I'm just waiting now, for peace to come”. Συγκλονιστικός!
Το “θέμα” μου με το δίσκο είναι ξεκάθαρο και έχει να κάνει με το μουσικό κομμάτι (το συνολικό του αποτύπωμα δηλαδή): Είναι υπερβολικά down tempo για τα γούστα / φάση που βρίσκομαι, σε βαθμό να παλεύει με τα όρια του μονότονου. Απ’ όσους δίσκους του Cave μου έρχονται στο μυαλό, δε μπορώ να θυμηθώ κάποιον που να του απέδωσα αυτο το χαρακτηρισμό. Όλοι, έχουν τις μεταπτώσεις τους, τα στοιχεία της έκπληξης και τις ιδιαίτερες πτυχές τους (όπως ας πούμε, πλούσιες, παράξενες ενορχηστρώσεις). Εδώ αυτό, σα να μου λείπει. Σαν κάτι να χρειάζεται η υπέροχη μελωδία που διατρέχει το δίσκο, ώστε να απλωθεί, να στηριχτεί καλύτερα. Αισθάνομαι ότι εκτός από τους υπέροχους στίχους (κάτι σύνηθες έως δεδομένο για τον Cave) απαιτείται κάτι να το διανθίσει ώστε να σε κατακτήσει ολοκληρωτικά η μελωδία. Βέβαια, θα επαναλάβω ότι η κρίση αυτή, η σκέψη αυτή, είναι λίγο ψυχρή, άποψη καθαρά επικεντρωμένη στο μουσικό κομμάτι. Το concept του άλμπουμ από την άλλη είναι αντιληπτό, κατανοητό και φυσικά ενδεικτικό της ψυχικής διάθεσης του Cave.
Επειδή ο αγαπημένος Nick (μαζί με τους αυτοκόλλητους του, Bad Seeds) είναι τεράστιος καλλιτέχνης και το σύνολο του έργου του είναι καταπληκτικό, αφήνω ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο, όταν μετά από καιρό ξανακούσω τον δίσκο, σε μία καλύτερη -ίσως- φάση, να μου αρέσει περισσότερο. Αν αυτό ισχύει για κάθε έργο του, στην περίπτωση του Ghosteen, δεδομένα θα ισχύσει σε υπέρτατο βαθμό.
*2 τραγούδια που θα ομορφύνουν τη ζωή σας: Hollywood, Sun Forest.
7/10
