Κάπου το 2003, όταν το lifestyle, η υπερπροβολή στρεβλών προτύπων και η ψεύτικη ευμάρεια ήταν ακόμα ακμαία και λίγο πριν αρχίσει να γκρεμίζεται όλη αύτη η φούσκα, εμφανίστηκαν οι gravitysays_i. δείχνοντας ότι μέσα από τις δυσκολίες μπορούν να γεννηθούν σπουδαία πράγματα, ειδικά στο χώρο της Τέχνης. Η μπάντα ξεκίνησε την πορεία της σε ένα περιβάλλον που θάβει τη δημιουργικότητα, αναπτύχτηκε και έγραψε την ιστορία της σε ένα τόπο που αρνείται να αποδεχτεί ότι δεν είμαστε όλοι το ίδιο, ότι δεν θέλουμε όλοι τα ίδια πράγματα, ότι δεν φυλακίζουμε όλοι τα θέλω μας σε επιλογές άλλων. Και σαφώς-στο θέμα μας- δεν απολαμβάνουμε όλοι, ευτελή εύπεπτη μουσική πρωινάδικων.
Ήταν μια δύσκολη μάχη, που τα παιδιά (με βασικά και σταθερά μέλη τους Μάνο Πατεράκη και Νίκο Ρέτσο) έφεραν εις πέρας και με το παραπάνω. Έτσι, το 2007 κυκλοφόρησαν τον πρώτο τους δίσκο, The Roughest Sea, στην εταιρεία «Σείριος» (που είχε ιδρύσει ο Μάνος Χατζιδάκις). Ένα σαγηνευτικό, μελωδικό post rock ταξίδι, ίσως λίγο experimental και σαφώς με αρκετές electro φόρμες, αλλά και με πολλά παραδοσιακά στοιχεία, που του προσέδιδαν «ελληνικότητα» και συγχρόνως μοναδικότητα. Επρόκειτο για ένα concept άλμπουμ με πολλές αναφορές στην μοναξιά, την απομόνωση και αποξένωση των ανθρώπων. Η pοst rock δομής και λογικής κομματάρα Objects In Mirror Are Closer Than They Appear καθώς και το εναρκτήριο-γεμάτο ένταση- gravitysays_i, κλέβουν λίγο τη δόξα από τα υπόλοιπα πανέμορφα κομμάτια του 30λεπτου περίπου δίσκου.
Ένας από τους λόγους της ιδιαίτερης συμπάθειας μου γι’ αυτή τη μπάντα είναι και το γεγονός ότι δε βιάζεται στα βήματα της, είτε πρόκειται για κυκλοφορία δίσκου είτε για live εμφάνιση. Το θεωρώ τεράστιο προσόν που δείχνει στοιχεία προσωπικότητας δυσεύρετα. Έτσι λοιπόν μέσα στα δεκατρία περίπου χρόνια που οι gravitysays_i υφίστανται, τα άλμπουμ τους είναι μόλις δύο (και φέτος αναμένουμε το τρίτο, με τίτλο Quantum Unknown).
Προσωπικά είχα την ατυχία να μη τους μάθω νωρίτερα από το 2011, οπότε και η κυκλοφορία του απίστευτου άλμπουμ The Figures of Enormous Grey and the Patterns of Fraud,(Restless Wind). Αυτό, χωρίς υπερβολή, με έριξε νοκ άουτ. Το αγόρασα τυχαία, απλά επειδή μου άρεσε το εξώφυλλο, δεν είχα ακούσει τίποτα για αυτούς και το κυριότερο δεν ήξερα καν ότι ήταν Έλληνες. Είναι μικρής διάρκειας, έτυχε να το αγοράσω σε ταξίδι και στις λίγες ώρες της επιστροφής πρέπει να το άκουσα 6-7 διαδοχικές φορές (για τέτοιο κόλλημα μιλάμε)....! 28 περίπου λεπτά όπου στίχοι και μουσική παίζουν εξίσου σημαντικό όλο με την βαρύτονη χροιά της φωνής του Πατεράκη να συντροφεύει μουσικές όπου Δύση και Ανατολή συμπλέκονται.
Η παραγωγή είναι εξαιρετική και αμέσως κερδίζει τον ακροατή. Ξεκάθαροι ήχοι, ενορχήστρωση ιδανική για το ύφος που θέλει το συγκρότημα να περάσει, με το κάθε όργανο ευδιάκριτο και πάντοτε στην κατάλληλη ένταση, πράγματα που στις ελληνικές παραγωγές δεν είναι αυτονόητα. Η επιμέλεια της έχει γίνει μάλιστα από τους Νίκο (κυρίως) και Μάνο, τα 2 βασικά μέλη της μπάντας.
Όταν τοποθετήσετε το cd στο cd player , αυτό θα διαβάσει δυο μόλις κομμάτια, πάρα το γεγονός ότι στο εσώφυλλο αναγράφονται εννέα κομμάτια. Έτσι, στην ουσία ο δίσκος χωρίζεται σε δυο ξεχωριστά μέρη, κάθε ένα από τα οποία αποτελεί μια ενότητα, χωρίς διακοπές. Αυτό το βρίσκω από μόνο του πολύ ενδιαφέρον, και προσωπικά με παραπέμπει σε λογικές βινυλίου (ένα κομμάτι ανά πλευρά), κάτι πρωτότυπο και συμβολικό. Άλλωστε και η όλη προσέγγιση και αισθητική του cd (θήκη και εσώφυλλο) έχει μια νοσταλγική διάθεση. Μια χρονιά μετά την κυκλοφορία σε cd, ακολούθησε και αυτή σε βινύλιο που κατά την άποψη μου επιβαλλόταν.
Αυτό που πραγματικά με έχει εντυπωσιάσει είναι πως ενώ φαίνονται οι πολλές επιρροές τους, -progressive rock, ψυχεδέλεια, post rock- παρ’ όλαυτα καταφέρνουν να παρουσιάσουν ένα μοναδικό, καθαρά προσωπικό ήχο. Βουτάνε στην ελληνική παράδοση αλλά ακούγονται σύγχρονοι και επίκαιροι ανοίγοντας νέους δρόμους στην ελληνική μουσική και στο μη ελληνόφωνο rock ειδικότερα.
Σε αρκετά τραγούδια θα ήθελα να αναφερθώ αλλά η μεγάλη ανατριχίλα είναι στο Τhe Figures of Enormous Grey. Εδώ, ακούς ξαφνικά να αναδύονται οι στίχοι και η μελωδία του Καϊξή (διασκευασμένα εξαιρετικά σε ένα post rock/ψυχεδελικό έπος) του κομματιού που γράφτηκε το 1948 σε μουσική Απόστολου Χατζηχρήστου και στίχους Γιώργου Φωτίδα. Ένα τραγούδι που αναφέρεται σε δυο κόσμους, δύο γείτονες λαούς (Έλληνες και Τούρκους), γραμμένο για να τους ενώνει και όχι να τους χωρίζει, δημιουργώντας μεγάλη συναισθηματική φόρτιση. Αυτό δηλαδή που πρέπει και μπορεί να κάνει η μουσική. Και για να το συνδέσω και με την προηγούμενη παράγραφο, είναι εντυπωσιακό πως από όλες τις επιρροές που μπορεί να «ακούσει» κανείς στο άλμπουμ, ο Καϊξής είναι η μελωδία που τον σημαδεύει τελικά, μέσα από όλα εκείνα τα παραδοσιακά στοιχεία ελληνικής, ανατολίτικης γενικότερα μουσικής καθώς και την λυρική ατμόσφαιρα του Χατζιδάκι που τόσο όμορφα έχουν εντάξει στον ήχο τους.
Η ενορχήστρωση του δίσκου είναι πλουσιότατη. Σε όλα τα κομμάτια η ποικιλία των οργάνων είναι εντυπωσιακή, όπως και το δέσιμό τους. Ακορντεόν , κιθάρα και μπάσο-ακουστικό και μη-, synths, άρπα, τσέλο. Αυτό όμως που σου μένει έντονα είναι ο ήχος από το σαντούρι (χαρακτηριστικά σημεία βρίσκει κάνεις στο εναρκτήριο The Patterns of Fraud) που δημιουργεί ένα ονειρικό τοπίο και γίνεται συνοδοιπόρος σου σε όλο το ταξίδι του δίσκου. Θα έλεγα πως αυτό είναι το όργανό που χαρακτηρίζει τον ήχο τους.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στους στίχους που είναι γραμμένοι εξ ολοκλήρου από τον Μάνο Πατεράκη, εκφράσεις σύγχρονου προβληματισμού με τη ματιά στραμμένη στο μέλλον και τη σκέψη στο παρελθόν. Το άλμπουμ αυτό έχει τη μαγική δύναμη να προκαλεί αισιοδοξία σε κάθε ακρόαση, παρά το γεγονός ότι η θεματολογία είναι δύσκολη, με τους στίχους να μιλούν για τη ματαιοδοξία, την απληστία του σύγχρονου ανθρώπου, την κρίση της ατομική και συλλογική ηθική και τον εκμαυλισμό των κοινωνικών αξιών. Οι συγκλονιστικοί στίχοι του Τhe Finger Τo Blame νομίζω πως είναι απόλυτα ενδεικτικοί: “How would you call the “modern man”? / Who’s intrigued with his own icon / And the tendency of modern living /I call him coward / Who’s settled down in his own unawareness / Are the infants fated to follow?”
Με ιδιαίτερη χαρά κάπου πήρε το μάτι μου πως η εφημερίδα The Guardian είχε συμπεριλάβει το άλμπουμ στις καλύτερες νέες μουσικές του μήνα κυκλοφορίας του. Ο δρόμος για τη διεθνή αναγνώριση άρχισε τότε να αχνοφαίνεται, ενδεχομένως με το καινούριο LP να γίνει πιο ορατός, κάτι που σίγουρα τους το εύχομαι.
Στο τέλος του 2013 κυκλοφόρησε μόνο σε ψηφιακή μορφή το νέο τους κομμάτι Cry Out, ένα ακόμα δείγμα σπουδαίας, εμπνευσμένης και προσεγμένης δουλειάς από τους gravity.
Από τη μέρα που τους πρωτοάκουσα, προσπαθώ να μη χάσω live τους και κάθε φορά φεύγω πιο γεμάτος. Εντυπωσιακό είναι ότι φροντίζουν την τελευταία λεπτομέρεια, ξεκινώντας από την πολύ προσεκτική επιλογή του χώρο που θα εμφανιστούν. Ένα από τα καλύτερα live που έχω δει στη ζωή μου είναι το δικό τους στο Ευγενίδειο Ίδρυμα (Πλανητάριο). Μοναδική εμπειρία από ένα ξεχωριστό συγκρότημα! Οι gravitysays_i γράφουν μουσική που καταφέρνει όχι να συνοδεύει τα συναισθήματα σου, αλλά να τα δημιουργεί. Και αυτό στο δικό μου το μυαλό τους κατατάσσει απευθείας στους Μεγάλους Καλλιτέχνες.
Φωτογραφίες: v_era
Ιανουάριος 2016
Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στο soundgaze.gr
